De soldeerbout
Verschillende soldeerklussen vragen om verschillende gereedschappen, materialen en verschillende temperaturen. Welke soldeerbout is nu het beste, en waar moet je op letten met de aanschaf?
De aandachtspunten:
Een soldeerpistool zal niet worden besproken. Deze is te zwaar (niet handelbaar), wordt te warm (alleen goed voor de BBQ) en is daarmee niet bruikbaar voor ons doel.
Allereerst: Het wattage zegt NIETS over de temperatuur die de soldeerbout kan bereiken. Het wattage zegt alleen iets over de power die de soldeerbout heeft om de opgebouwde warme te behouden zodat de soldeerbout niet teveel afkoelt tijdens het solderen. Een te kleine soldeerbout (Qua wattage) verliest teveel warmte tijdens het solderen van dikkere draden waardoor de soldering niet goed tot stand kan komen. D.w.z. hij verliest meer warme tijdens het solderen dan het zelf weer snel genoeg kan creëren. Voor elektronica volstaat een soldeerbout van 15 tot 30 watt, voor bedrading is een soldeerbout van 40 watt wel minimaal gewenst.
Er zijn veel goedkope soldeerbouten zonder temperatuurregeling. De meeste zijn perfect voor de eenvoudige solderingen, maar als je meer gaat solderen / meer verschillende zaken gaat solderen is een soldeerbout met temperatuurregeling wellicht handiger. Begin dan te solderen met een temperatuur van 315 tot 345°C. Gaande weg kun je de temeratuur proefondervindelijk verhogen tot je snel solderingen kunt maken zonder je soldeer te verbranden. Zelf solderen we de meeste zaken op ongeveer 310°C. Je moet proberen om een soldering binnen twee a drie seconden te maken, dan heb je de juiste temperatuur te pakken. Als de temperatuur te hoog is verbrand je soldeer waardoor de verbinding niet goed is. (gaat snel weer los met alle gevolgen vandien…..)
–
Let op! Als je loodvrije soldeer gebruikt moet je de temperatuur met mimimaal +30 °C verhogen aangezien het smeltpunt van loodvrije soldeer hoger ligt. Loodvrij solderen we zelf op 360 – 370°C.
Voeding:
Voeding:
De meeste soldeerbouten worden door gevoed door stroom uit de wandcontactdoos (stopcontact) of door een transformator in een soldeerstation. Ook zijn er soldeerbouten die worden gevoed door gas. Deze zijn soms gemakkelijk om te koperen plaatjes e.d. te solderen, maar de kans dat een “draad” soldeerbout volstaat is vele malen groter. Een gas soldeerbout zul je binnen de modelspoorhobby dus weinig tegenkomen.
De laatste opties is een soldeerbout op batterijnen. Alhoewel het SOMS makkelijk is een soldeerbout te hebben die je gemakkelijk kunt meenemen naar de auto, onder de modelbaan of andere plekken waar geen stroom voorhanden is, is een soldeerbout op accu’s niet echt practisch. De batterijen zijn relatief snel leeg, en altijd op het verkeerde moment…..
De laatste opties is een soldeerbout op batterijnen. Alhoewel het SOMS makkelijk is een soldeerbout te hebben die je gemakkelijk kunt meenemen naar de auto, onder de modelbaan of andere plekken waar geen stroom voorhanden is, is een soldeerbout op accu’s niet echt practisch. De batterijen zijn relatief snel leeg, en altijd op het verkeerde moment…..
De goedkopere soldeerbouten hebben een normale stroomstekker en worden dus gevoed met 230Volt. Als je een mooie werktafel hebt is een soldeerstation wellicht ook een goede keuze aangezien de temperatuur daarmee goed te regelen is en je direct een standaard hebt waar je de bout veilig in kunt zetten incl. een schoonmaak sponsje e.d.
Qua werking maakt het niets uit, een soldeerstation soldeert net zo goed (of slecht) als de persoon die hem gebruikt, idem voor een standaard soldeerbout.
Er is echter wel één “maar”: een soldeerstation vervangt m.i. nooit de losse soldeerbouten. Die kun je makkelijk gebruiken op lastig te bereiken plekken, iets wat je met een soldeerstation nooit goed gaat lukken. Je zult dus altijd een losse soldeerbout erbij moeten hebben.
Dit artikel is er één van de serie “solderen kun je leren“.