Verschillende N Spoor koppelingen

De meeste mensen kennen de typische Arnold Rapido koppelingen wel, sommigen kennen de Fleischmann Profi koppelingen ook en nog minder mensen de knockle couplers die op USA materiaal worden gemonteerd. Maar…. vroeger was er nog veel meer zoals echte haak koppelingen die we kennen uit de schaal H0

De standaard Arnold Rapido koppelingen zijn natuurlijk bekend. Minder bekend wellicht is dat deze koppelingen als sinds 1964 bestaan:

Fraaier om te gebruiken zijn de fleischmann profi koppelingen waardoor het materieel korter kan worden gekoppeld. Met de NEM schachten die onder meer modern materieel te vinden zijn, is het omwisselen niet zo moeilijk:

En dan zijn er nog de typische Knuckle couplers die onder USA materieel thuishoren. Ze werken erg fraai en qua realisme voor USA materiaal eigenlijk wel een “must”:

Tot zover de meest bekende standaard koppelingen. Nu is het tijd voor wat anders, want er is meer…. veel meer!

Allereerst de stroomvoerende koppelingen die we zelf soms ook gebruiken. Ontkoppelen tijdens het rijden kan niet want ze zitten stevig in elkaar geknoopt. Maar voor wie behoefte heeft aan meer stroomafname d.m.v wagons of verlichting wil doorkoppelen is dit wel een leuke oplossing:

Minder bekend zijn de volgende soorten die je heel soms nog wel eens tegenkomt. Practisch heb je er weinig tot niets meer aan, maar om te verzamelen is het wel leuk om eens te zien. Zo heeft Roco in het verleden materieel uitgebracht met een beugelkoppeling die erg lijkt op de H0 koppelingen die we nu nog steeds kennen:

En wat te denken van deze “haak” koppelingen die onder Arnold materieel waren gemonteerd? Ontkoppelen door een rail o.i.d is niet mogelijk, eenmaal aangehaakt is het een vaste combinatie op de modelbaan geworden. Leuk om te zien is dat het materieel wel fraai (voor die tijd) dicht tegen elkaar staat:

De onderstaande koppelingen zijn uitgebracht door de firma herbert Stein KG i.s.m. Piko. Een echt oost duits product, maar de koppelingen zien er wel leuk uit. Wel zijn ze (in verhouding met de bekende Rapido’s) groot en qua techniek ingewikkeld om te monteren:

Via Bert Witteveen kwamen we ook nog aan een iets fijnere koppeling die ook een haak is (gelijk de bovenstaande), maar dan net wat netter uitgevoerd:

Een iets simpelere vorm is later uitgebracht door Piko. Alweer een soort van haak, maar nu geheel van metaal en netjes met veertjes afgemonteerd waardoor de haakjes netjes in het midden terecht komen:

Via Ton kregen we de volgende foto’s… Roco kortkoppelingen. Ze zien er mooi dun uit en komen (in dit geval) uit een startverpakking. Het mechaniekje ziet er wel heel fraai uit! 

Het koppelen gaat redelijk zwaar, omdat ze in elkaar gedrukt moeten worden. Een losse wagon even aanpikken, gaat niet werken, zoals bij de huidigekoppelingen, die omhoog wippen om te koppelen, wil je dat wel op de baan, dan zal je de wagon tegen een stookjuk moeten drukken.Eenmaal gekoppeld, ziet het er wel heel strak uit!!

De kortkoppelingen zijn ooit door Roco geproduceerd, maar door een of andere ocrooiwet heeft Roco de productie moeten stoppen. Erg jammer….. 

Via Kees kregen we een set goede foto’s binnen van de Tomix kortkoppelingen. Eerlijk is eerlijk…. dat hebben ze weer goed gedaan bij Tomix. Kijk eens heel goed aan de voorkant… geweldig mooi!!

En denk je alles gevonden te hebben… heeft Bert de oer Rapido koppeling gevonden! Let op, de (nu standaard) N spoor Rapido koppeling… maar met een koppelingstaafje. Deze rapido koppeling met het koppelingstaafje is alleen in 1963 gemaakt (zie boek “Faszination Arnold”).

Waarom dat staafje erop zit? Zoals je kon zien bestonden er wagens met deze koppeling in dezelfde tijd:

En met dat staafje erop kon je zo de 2 versies koppelen:

Als laatste de meest simpele vorm die dan weer met wagons met haakkoppeling gebruikt kan worden, is de Piko uhhhhh….geen koppeling… 🙂 Een simpele beugel waarin de haakjes dan weer vallen van de wagons. Eenvoud siert de mens…kuch… lok:

Al met al zijn er in schaal N toch wel wat verschillende koppelingen (geweest). Gelukkig is in schaal N snel gekozen tot een standaard (de rapido koppeling) waardoor de meeste soorten probleemloos met elkaar kunnen werken.