Garantie wat heb je eraan en wat zijn je rechten en plichten?
Modeltrein gekocht….gaat die stuk. Niet leuk, maar hoe zit dat dan met garantie? Wat heb je eraan, en wat moet je ermee.
Je hebt als consument een redelijke sterke juridische positie……..op papier. In de praktijk blijkt het soms toch moeilijk om echt je recht te halen, maar als je niet eens weet wat je rechten (en plichten) zijn sta je in ieder geval met 1-0 achter.
Wat is consumentenkoop en wat zijn consumentengoederen?
Sinds 1 mei 2003 is er een vernieuwde wet: Koop en Garanties. Deze wet geldt alleen voor consumentengoederen. Daarnaast moet het gaan om een particulier die een nieuw product koopt bij een professionele verkoper. Een locomotief die je bij een particulier koopt valt dus niet onder consumentenkoop, net zo min als een modelbaan die je als bedrijf koopt voor reclame doeleinden (want dat is beroepsmatig en niet meer particulier). Ook moet het gaan om producten die je kunt vastpakken (locomotief, trein, rails of huisjes) en niet om een treinreis een cursus of bijvoorbeeld een workshop digitaal aansturen van je treinbaan. Onderstaand geldt dus ook alleen voor deze vorm van consumentenkoop i.c.m. consumentengoederen.
Met een garantie staat de verkoper ervoor in dat het product gedurende een bepaalde periode geen mankementen vertoont.
Een garantie geeft de koper van een product het recht om iets te vorderen, wanneer het defect is. Wat die “iets” is komen we zo op terug. Als je iets hebt gekocht dat kapot gaat, dan is de verkoper aansprakelijk, maar niet in alle gevallen!!
Burgelijk Wetboek 7 artikel 21 lid 1 en 2
1. Beantwoordt het afgeleverde niet aan de overeenkomst, dan kan de koper eisen:
a. aflevering van het ontbrekende;
b. herstel van de afgeleverde zaak, mits de verkoper hieraan redelijkerwijs kan voldoen;
c. vervanging van de afgeleverde zaak, tenzij de afwijking van het overeengekomene te gering is om dit te rechtvaardigen, dan wel de zaak na het tijdstip dat de koper redelijkerwijze met ongedaanmaking rekening moet houden, teniet of achteruit is gegaan doordat hij niet als een zorgvuldig schuldenaar voor het behoud ervan heeft gezorgd.
2. De kosten van nakoming van de in lid 1 bedoelde verplichtingen kunnen niet aan de koper in rekening worden gebracht.
3. De verkoper is verplicht om, mede gelet op de aard van de zaak en op het bijzondere gebruik van de zaak dat bij de overeenkomst is voorzien, binnen een redelijke termijn en zonder ernstige overlast voor de koper, zijn in lid 1 bedoelde verplichtingen na te komen.
4. Bij een consumentenkoop komt de koper in afwijking van lid 1 slechts dan geen herstel of vervanging van de afgeleverde zaak toe indien herstel of vervanging onmogelijk is of van de verkoper niet gevergd kan worden.
5. Herstel of vervanging kan bij een consumentenkoop van de verkoper niet gevergd worden indien de kosten daarvan in geen verhouding staan tot de kosten van uitoefening van een ander recht of een andere vordering die de koper toekomt, gelet op de waarde van de zaak indien zij aan de overeenkomst zou beantwoorden, de mate van afwijking van het overeengekomene en de vraag of de uitoefening van een ander recht of een andere vordering geen ernstige overlast voor de koper veroorzaakt.
6. Indien bij een consumentenkoop de verkoper niet binnen een redelijke tijd nadat hij daartoe door de koper schriftelijk is aangemaand, aan zijn verplichting tot herstel van de afgeleverde zaak heeft voldaan, is de koper bevoegd het herstel door een derde te doen plaatsvinden en de kosten daarvan op de verkoper te verhalen.
In de eerste zes maanden gaat de wet er vanuit dat een gebrek al bij aflevering bestond. (punt) In deze periode hoef je als consument alleen maar te laten zien dat het stuk is, en verder niets. Een trein die niet rijdt is duidelijk defect. De verkoper moet vervolgens bewijzen dat de jij (als koper) zelf schuld heeft aan het kapot gaan van je locomotief. Kan hij dit niet bewijzen dan zal hij over moeten gaan tot vervanging of reparatie. (punt) In de meeste gevallen lukt dat dus niet, tenzij je de locomotief van de tafel hebt laten vallen…. In andere gevallen gaat het erom wat jij van het artikel had mogen verwachten. Dit is afhankelijk van de omstandigheden, zoals om wat voor ding het gaat, of de hoogte van de prijs. Bij verkeerd gebruik kun je die rechten verspelen!!!
Een bekend misverstand is de garantieperiode op nieuwe goederen van 2 jaar en voor tweede hands-spullen de beperking van de minimumperiode tot 1 jaar. Die termijn staat in de europese richtlijnen. Nederland heeft er echter voor gekozen om de periode in principe onbeperkt te laten duren!! Voor de garantietermijn is dus enkel van belang de verwachtingen die je van een bepaald product had mogen hebben.
Verkopers mogen geen voorwaarden gebruiken die ten nadele van de consument afwijken van de wet. Vaak denkt de koper extra garantie bovenop zijn bestaande wettelijke rechten te krijgen, in de praktijk houden garanties vaak juist een beperking van die consumentenrechten in. Als een verkoper een garantie van één jaar geeft, dan wil dat niet(!!) zeggen dat je als koper na dat jaar geen rechten meer hebt. Ook na de garantieperiode heb je het wettelijke recht op reparatie als(!!) je mocht verwachten dat het langer dan een jaar mee zou gaan. Denk hierbij ook eens aan de beruchte tandwielen die splijten.
Zowel de wettelijke garantie als de fabrieksgarantie houden een termijn aan. Als beide garantietermijnen zijn verlopen dan wil dat niet(!!) zeggen dat je enkel recht meer hebt hebt. Wel moet u nu als consument bewijzen dat het gebrek door normaal gebruik is ontstaan.
Wat moet de verkoper doen?
De verkoper moet een product leveren dat voldoet aan de eisen voor normaal gebruik. Bijvoorbeeld: een locomotief moet probleemloos rijden, en bij rails moeten de spoorstaven wel goed vastzitten op de bielzen.
Het kan wel verstandig zijn om speciale toezeggingen van de verkoper op papier te laten zetten, zodat je dit bij een klacht kunt gebruiken. Een mooi voorbeeld daarvan is een treinbaan die je ook in de winter buiten zou kunnen laten liggen volgens de verkoper.
Verkopers mogen geen voorwaarden hanteren die ten nadele van de consument afwijken van de wettelijke bepalingen!
De verkoper is verplicht je in te lichten over bestaande gebreken…….voor zover hij daarvan op de hoogte is. Als de verkoper niet voldoet aan die mededelingsplicht, kunt je juridische stappen ondernemen……als je kunt bewijzen dat de verkoper op de hoogte was van de gebreken, en deze niet gemeld heeft. In de praktijk heb je er dus n.a.w. NIETS aan.
Wat moet de koper doen en wat kan die eisen ?
Jij hebt als koper een onderzoeksplicht. Je moet onderzoek doen naar de technische staat van de spullen die je koopt.
De wetgever verlangt niet dat je (koper of verkoper) over technische kennis beschikt of ingewikkelde onderzoekshandelingen uitvoert.
Als het product niet voldoet aan de verwachtingen die je mocht hebben, dan mag je het volgende eisen: Het leveren van bijvoorbeeld ontbrekende onderdelen, reparatie of omruil van het product, (Gedeeltelijke) terugbetaling van de aanschafprijs of het ontbinden van de koopovereenkomst. Bij een kapotte trein heb je in principe recht op reparatie of vervanging door de verkoper. Soms is het voor de verkoper makkelijker om een vervangend product aan te bieden. Maar soms kan dat niet wanneer je bijvoorbeeld gebruik hebt gemaakt van een speciale uitgave van een serie locomotieven of wagons.
Wanneer reparatie van je modeltrein niet kan, of wanneer de winkel te lang wacht, dan kun je een stuk van de prijs terugvragen of de koopovereenkomst (schriftelijk!!!!) ontbinden. Bij ontbinding gaat de defecte modeltrein terug naar de winkel en krijg je het geld terug. (punt)
Hoe lang mag je wachten en bij wie moet je het melden?
Als je trein (of wat dan ook) stuk is moet en mag je niet te lang wachten. In de meeste gevallen moet je binnen 2 maanden de winkel op de hoogte stellen, en doe dit schriftelijk! Vanaf dat moment(!!) heb je wettelijk twee jaar om je rechten op te eisen.
Fabrieksgarantie is een extra garantie boven op je wettelijke garantie, maar jij hebt te maken met de winkelier en niet met de fabrikant. De winkelier heeft te maken met de wettelijke garantie en de fabrieksgarantie. Die fabrieksgarantie mag jou wettelijke garantie ook niet inperken. Het kan zijn dat er in je garantiebewijs staat dat de je trein kosteloos wordt gerepareerd door de fabrikant. Dat houdt dus niet in dat je geen recht meer heeft om een ander exemplaar te eisen. De winkelier moet in een dergelijk geval gehoor geven aan je wettelijke rechten. Indien de winkelier hierdoor een probleem heeft dan zal hij dit zelf(!!) op moeten lossen met de fabrikant.
Geen bonnetje meer?
Hier spreekt de consumentenwet zich niet over uit. De winkelier mag dus zélf de regels stellen. Sommigen doen hierover niet zo moeilijk, anderen stellen als eis dat je de aankoopbon moet kunnen tonen. Maar om uberhaupt in aanmerking te komen voor garantie moet je wel aannemelijk kunnen maken dat jij dat product daar gekocht hebt en zonder de bon wordt dat wel een stuk moeilijker…….
Tegoedbonnen……….??
Wanneer je trein kapot is (en niet als je hem wilt ruilen voor wat anders, want dat is geen garantie!) en de koop wordt ontbonden, dan hoef je geen tegoedbon aan te nemen!! Je hebt recht om je geld terug te krijgen.
Als het artikel van de leverancier naar de fabriek moet worden gestuurd zijn die kosten voor de leverancier. Het burgelijk wetboek 7 artikel 21 lid 1 en 2 is daar HEEL duidelijk over: De kosten van nakoming van de in lid 1 bedoelde verplichtingen kunnen niet aan de koper in rekening worden gebracht. Dit geldt ook voor de beruchte onderzoekskosten. Deze hoef je dus ook niet te betalen. (punt)
Iets anders wordt het als je het artikel zelf naar de fabriek stuurt (dan kunnen de verzendkosten voor jou zijn, want je had het artikel bij de verkoper moeten aanbieden voor garantie en niet bij de fabrikant), of als je ervoor kiest dat je het artikel niet ophaalt bij de leverancier, maar het makkelijker vindt om dat op te laten sturen naar je huisadres o.i.d. Dan is dat je eigen keuze, die losstaat van de garantie en dus zijn de meerkosten voor je eigen rekening.
Kopen bij een niet professionele verkoper:
Een verkoper op beurs en in de winkel is in principe een professionele verkoper, alhoewel deze dat niet altijd zelf beseft.
Van een niet professionele verkoper wordt niet verwacht dat deze garantie geeft, en dit is dus ook niet verplicht.
Een particuliere verkoper heeft hier minder plichten, maar moet wel zorgen dat de spullen die worden aangeboden in de staat verkeren zoals omschreven in de advertentie. Ook mag hij niet liegen over de staat daarvan. Doet hij dat wel, dan kun je hem aanklagen bij de rechter. Dat is geen eenvoudige zaak, want in hoeverre is de particuliere verkoper deskundig en daadwerkelijk op de hoogte van de technische toestand van alles wat die hij te koop aanbiedt?
Je hebt geen garantie, tenzij anders is overeengekomen. Dit is ook het geval als je alleen mondeling een afspraak maakt. Een probleem van een mondelinge afspraak is het bewijsprobleem. Mondelinge afspraken zijn vaak niet te bewijzen en in de praktijk heb je er NIETS aan.
Verkoop je zelf goederen als particulier? Vermeld dit dan DUIDELIJK. Anders moet je later zelf bewijzen dat je geen professionele verkoper bent, en dat zal lastig worden met alle rechten en plichten (ook fiscaal) vandien. Bezint eer ge begint!
Naar de rechter?
Je kunt naar de rechter gaan, maar dat is niet altijd handig omdat je via de rechter vaak meer geld kwijt bent aan de proceskosten dan wat de rechtszaak je eventueel gaat opleveren…..probeer er dus altijd met de verkoper uit te komen!! Heb je een rechtsbijstandsverzekering? Schakel die dan snel genoeg in, en ga niet zelf lopen rommelen met vage afspraken en briefjes. Zij zijn ervoor en weten precies hoe het werkt! Geen rechtsbijstandsverzekering? Tja……
Ten slotte:
– Koop in alle gevallen met een goede koopovereenkomst.
– Leg alle belangrijke zaken schriftelijk vast.
– Voldoe aan je wettelijke onderzoeksplicht. Een locomotief ongezien meenemen in het doosje mag niet eens!
– Respecteer bij klachten de verplichtingen en termijnen.
– Zoek altijd eerst zelf een oplossing met de verkoper.
– Doe aan dossieropbouw en leg alles stappen die je hebt gedaan en alle andere relevante informatie zo veel mogelijk schriftelijk vast.
Is dat overdreven? Ja……tot het fout gaat.
