Smalspoormuseum Sochaczew Polen
In de afgelopen periode waren we in de gelegenheid om het smalspoormseum in Sochaczew (Polen) te bezoeken. Het ligt vlakbij Warschau (uurtje rijden) en meer dan de moeite waard. Een kort verslag.
Het museum ligt middenin een woonwijk en is aangelegd in een oud smalspoor depot. Smalspoor was in Polen nog heel lang normaal ingezet en derhalve is er gelukkig veel behouden gebleven.
En dit museum is een pareltje! Enorme hoeveelheden smalspoor spul in alle maten, kleuren en spoorbreedtes. Want smalspoor was er ook weer in verschillende formaten (al naar gelang waar het ooit vandaan is gekomen in het verleden).
Waar het vandaan is gekomen is in Polen altijd spannend. De ene keer is het een lokaal pools product, de andere keer kwam het uit rusland of duitsland en de volgend keer is het via via uit oostenrijk gekomen. Polen is een land met een bewogen verleden en dat merk je aan de oorsprong van ook deze collectie.
Qua netheid is dit museum SUPER netjes. Paden schoon, alles is aangeharkt en geveegd, de gebouwen met wat foto tentoonstellingen zijn bijna westers, prachtig. De collectie staat er (helemaal naar poolse begrippen en financiering erg mooi bij. Sommige treinen zijn als nieuw, anderen moet nog wel wat aan gebeuren. Of dat ooit gaat gebeuren… geen idee. Zou leuk zijn, maar het is al een wonder dat ze dit zo bij elkaar hebben kunnen verzamelen.
Maar…. het mooiste gedeelte is niet het officiële gedeelte. Te minste… dat vonden we zelf. Zelf zijn we meer gecharmeerd van bergen roest en oude rommel en daarvoor moet je direct naast het museum zijn. Daar (achter een hek, dus even netjes vragen en als je geluk hebt kun je erop) staat alles wat gebruikt wordt voor de onderdelen en is het depot waar de stoomtreinen staan die ze gebruiken voor rondritten. Laten we beginnen met het spul wat ze gebruiken voor rondritten.
Prachtig natuurlijk. Smalspoor diesel en stoom, als nieuw en perfect onderhouden. In de loods staat nog veel meer moois, netjes overdekt. Maar….. als je verder over het terrein loopt (herhaling, vraag even of het mag, mag bijna altijd en als je geluk hebt loopt er iemand de hele tijd mee om alles uit te leggen in alle rust) zie je nog VEEL meer moois…. 
Rijen en rijen smalspoor sloop spul. Het meeste is al veel te ver heen om ooit weer op de rails te komen en is nu in gebruik voor de reserve onderdelen. Het ene prachtstuk na het andere staat er, in verschillende staten van ontbinding.
Prachtig. In de ene groeit een boom, in de andere een oerwoud, de volgende is volledig uitgebrand, maar allemaal hebben ze n.a.w. nog een mooi doel: onderdelen leveren voor iets wat nog wel kan rijden of heel misschien…. restauratie.
Wie weet, komt het ooit weer op de baan en anders komen de onderdelen wel weer in een ander rijtuig op de baan. Het is in ieder geval nog niet in de hoogoven verdwenen en dat is al heel mooi. Op https://www.nproject.org/nl/fotos/sochaczew-smalspoor/ hebben we de rest van de foto’s gezet en we wensen iedereen veel kijkplezier. En als je de kans hebt… zeker eens heen gaan. Kan in een weekendje en is prima te combineren met het spoorwegmuseum in Warschau.
