De ringleiding onder de modelbaan

Een ringleiding onder een modelbaan. Waarom, hoe werkt het en wat voor draad gebruik je ervoor?

Een ringleiding:

– is primair bedoeld om spanningsverliezen te voorkomen in het transport van de spanning van de transformator naar de verschillende plekken in de modelbaan.

– vergroot de overzichtelijkheid van de bedrading van de modelbaan.

– Moet helemaal geen ring zijn, in tegendeel. 

Een probleem wat optreedt in een modelbaan is spanningsverlies. Door slechte contacten in de rails (rail-asjes die niet helemaal fris blijven) en wissels die niet helemaal lekker zijn komt het voor dat niet overal op de sporen de gelijke spanning staat. Soms een beetje meer, soms een beetje minder en (als je pech hebt) soms helemaal niets…..wat tot gevolg heeft dat je loks achterin je modelbaan langzamer gaan rijden, of…..helemaal niet meer rijden……

Ook  krijg je na verloop van tijd steeds meer draden onder de modelbaan om alles netjes te kunnen voeden, en zie je op een gegeven moment door de draden het bos niet meer…. een ringleiding helpt je beide problemen te minimaliseren.

Even een voorbeeld om het duidelijker te maken:

In bovenstaand voorbeeld zijn de rijdraden (bijna) rondom de baan gelegd met een rode en blauwe draad, en aan één kant van de modelbaan is er nog een voeding neergelegd voor lampjes e.d. in de kleuren paars en groen.

En alhoewel de naam ringleiding doet vermoeden dat het echt om een ring gaat, is het in de praktijk nergens voor nodig om er een gesloten ring van te maken. Nog beter: er zijn zelfs theorieën die aangeven dat een gesloten ring juist verstoringen veroorzaken. Dus maak het juist geen ring, maar een streep, een ster of wat dan ook. Werkt net zo goed, al dan niet beter. Een betere benaming zou dus Centrale Voedings Leiding zijn (CVL), maar dat terzijde. 

Welke draden: 

Voor de ringleiding zelf kun je prima VD draden gebruiken die je ook in woningbouw gebruikt. Lekker goedkoop en qua dikte idieaal voor dit gebruik:

Qua kleurgebruik maakt het niets uit wat je doet, als je maar steeds dezelfde kleuren aanhoudt onder de hele baan en dus je eigen standaard creëert. Bij een conventionele (niet digitale) modelbaan zijn er nog wel wat standaard kleuren die je kunt aanhouden (kijk even in je handleiding wat de standaard is van je eigen systeem, of volg de kleuren die ook achterop je trafo zitten), bij een digitale baan is er geen standaard meer te vinden. Eigenlijk vreemd, aangezien digitaal toch wel goed gestandaardiseerd is, is er over de kleuren weinig standaard vastgelegd. Ala, geeft je de kans om de kleuren te kiezen die je zelf leuk / makkelijk vindt of goed verkrijgbaar zijn in de handel.

Vanaf deze standaard installatiedraad (2,5mm) lopen er dunne draadjes of snoertjes naar de rails die je er direct aan vast soldeert. De draadjes die in computer kabel (UTP) zitten voldoen in de praktijk perfect en zijn ook weer heerlijk goedkoop.

Hoe vaak moet je een draadje aan de rails solderen? 

Liever 100x teveel dan 1x te weinig. Als je eenmaal weet hoe je goed kunt solderen is het een koud kunstje om na iedere wissel of kruising een voeding aan je baan te solderen. Zelf soldeer we op al de plekken waar een stip staat een draadje waardoor de lokjes echt kruipend door de wissels rijden en nergens meer stoppen door slechte contacten e.d. Wie de NBaan al eens heeft zien rijden weet nu waar het aan ligt dat alles ook langzaam nog zo mooi rijdt. Dat heeft dus weinig tot niets te maken met de digitale aansturing van de trein, maar wel en vooral de ringleiding en het solderen van veel draadjes op alle plekken na en voor wissels e.d.

 

Draden solderen aan de rails

Hoe zet je het e.e.a. in elkaar: 

De bevestiging van de dunne draden op de dikke VD draad gaat het simpelste door op de plek waar je de 2 draden aan elkaar wilt zetten de isolatie van de VD draad weg te halen (een klein stukje) de dunne draad (ook kaalgemaakt natuurlijk) eromheen draait en die twee aan elkaar soldeert. De VD draad vastmaken aan de modelbaan gaat perfect door de VD draad door een grote kroonsteen heen te steken (met isolatie en al) waardoor je alles mooi stak onder de modelbaan kunt zetten. In het klein ziet het er dan zo uit: (Waarbij de bedrading normaal natuurlijk onder de baan zit, maar dat moge duidelijk zijn)

 

VD draad als ringleiding

Oftewel: een ringleiding / centrale voedings leiding? Altijd doen!

Aanbevolen leesvoer: 

– Wil je weten wat de minimale draaddikte moet zijn voor je modelbaan? Kijk dan op de pagina met draad diktes.
– Wil je weten hoe je gemakkelijk draden aan de rails soldeert? Kijk dan op de pagina met uitleg voor het solderen van draden aan de rails
– Wil je weten meer weten over de voordelen van een ringleiding bij digitaal gebruik? Kijk dan op de pagina met een uitleg van digitaal, dcc en decoder.  

10 reacties

  1. Mark schreef:

    Hoi.

    Wat een leuke site met veel informatie.

    Ik heb een vraag over de dikke installatiedraad ten behoeve van de ringleiding.
    Op welke wijze kan de isolatie ter hoogte van het midden van die draad op een nette manier verwijderd worden?

    Ben benieuwd naar de reactie.

    Groet, Mark

  2. Frans Wellner schreef:

    Ik snap bovenstaande uitleg bij het plaatje helemaal, alleen het plaatje snap ik niet. Ik zal het uitleggen. Ik zie afgebeeld een Fleischmann transformator/rijregelaar. Die heeft 2 gele ingangen voor de rijspanning en een witte en zwarte uitgang voor de spanning voor verlichting, wissels en andere elektromagnetische zaken. De afgebeelde rode en blauwe bedrading zijn in de tekening aangesloten op de witte en zwarte uitgang en de paarse en groene bedrading zijn aangesloten op de twee gele uitgangen. Er klopt dus iets niet: de rode en blauwe bedrading moeten aangesloten zijn op de twee gele uitgangen. De paarse en groene bedrading moeten aangesloten zijn op de witte en zwarte uitgang. Misschien dat de administrator van deze website dit nog in de tekening kan (laten) wijzigen door de tekenaar?

  3. Peter schreef:

    Top uitleg! Scherm je het open gat met de dunne draad verbinding nog af? Krimpkous is ingewikkeld aangezien he midden in de kabel zit. Gr. Peter

  4. Hugo van der Kooij schreef:

    Theoretisch kan je dcc signaal zichzelf storen als je een lus maakt. Maar de max. frequentie is 10kHz gaat pas storen als je lus over een kilometer gaat. Dan is koper verlies inmiddels ook een ding.

  5. Eric Wilhelm schreef:

    Bedankt voor deze goede tips

  6. wiro van der Kaay schreef:

    ik .heb 5 aftakkingen gemaakt aan de hoofdringleiding en daarvandaan om de 2 meter stroom draden aan de rails gesoldeerd. De Ecos zegt dat er kortsluiting is. Hoe kan ik dit oplossen. een keerlus heb al losgekoppeld

    • Administrator schreef:

      1 voor 1 alles loskoppelen en 1 voor 1 weer aansluiten. Dat is helaas de enige manier om te kijken waar de sluiting zit. Ergens moeten er 2 draden omgedraaid zijn….. 🙁

  7. Rien schreef:

    Tip om de vd draad mooi recht te krijgen.
    Zet een afgestript draadeind in een bankschroef rol de lengte die U nodig denkt te hebben van de rol af. Haal een stukje isolatie van de draad , neem een combinatie tang en pak de draad daarmee goed vast en geef een flinke ruk aan de draad.
    De draad wordt dan mooi recht.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *