Fietsverlichting als zwaailamp

Zwaailampen en knipperlampen bouwen op modelauto’s is erg makkelijk (en goedkoop) te doen met de losse fietslampjes. Het kost bijna niets, is een leuk klusje en maakt de modelbaan net weer wat mooier.

Als eerst zijn we een fietslampje nodig die op batterijen werkt. Je kent ze wel……één euro per stuk inclusief batterijen:

Maak de lamp open, en schroef het printplaatje er voorzichtig uit:

Dan houdt je een aantal onderdelen over:

Haal uit de achterkant nu ook de drukknop en bewaar die goed!!!!

Neem nu een kleine soldeerbout, en soldeer de lampjes die op de printplaat zitten eraf. Net zoveel lampjes eraf halen als je straks op je auto wilt solderen als zwaailamp, en de rest laat je gewoon zitten.

Nu moet je nog kleine lampjes hebben die op je auto passen als knipperlicht. Via http://www.leds-buy.nl kun je voor een gering bedrag (nee, ik heb er geen aandelen in) SMD leds kopen. Die zijn echt super klein. In onderstaand voorbeeld is inderdaad dat kleine blokje boven de lucifer de SMD led:

Als je SMD leds te klein vindt kun je natuurlijk ook gewone LEDs gebruiken.

• Voor schaal N zijn de SMD leds is het formaat 0805 geschikt, voor de standaard LEDs is een 3mm formaat beschikbaar.
• Voor schaal H0 zijn de SMD leds in het formaat 1206 ook geschikt (die zijn groter dan in dit voorbeeld, dus ook makkelijker te solderen) en zou je ook 5mm normale leds kunnen inzetten.  

Qua kosten is het goedkoop, dus in geval van twijfel bestel je er gewoon wat verschillende dan kun je het allemaal eens proberen. Ook zijn er knipperledjes (niet in SMD formaat, maar wel als 3 en 5 mm variant) die leuk zijn om te gebruiken. Onderstaand ons eigen voorraadje waar we mee zijn gaan expirimenteren:

• 10 x Blauw SMD 0805 LED
• 20 x Oranje SMD 0805 LED
• 20 x Rode SMD 0805 LED
• 10 x Witte SMD 0805 LED
• 10 x Blauwe knipper LED 25 graden 3mm
• 10 x Oranje knipper LED 80 graden 3mm

Ook ben je heeeeel dun draad nodig. Wikkeldraad is uitermate geschikt voor dit doel en kost nog gen twee euro. (Te koop in de electronica winkel) Het leuke van dit draad is dat er om de buitenkant een heel dun laagje isolatie zit wat je niet ziet. Daardoor is de draad erg dun en mooi flexibel:

De isolatie van de draad hoef je niet te verwijderen, dat verdwijnt wel met het solderen. Waar je soldeert verdwijnt de isolatie, op de rest van de draad blijft het mooi zitten en dus krijg je geen kortsluiting als je de draad in de auto stopt. Soldeer nu aan de SMD led twee draadjes aan de achterkant. Het beste gaat dat als je als eerste de soldeerpuntjes op de LED even een druppeltje soldeer geeft, en de draadeinden even kort vertint:

Pak nu een auto waar de lampen op / in moeten komen…..

……en haal die helemaal uit elkaar. Op die manier kun je straks de bedrading mooi wegwerken.

Boor nu op de plek waar de koplampen moeten komen een klein gaatje:

Als je de vrachtwagen nog een andere kleur wilt geven is dit het moment. Alles is nu toch los, en na een nachtje inweken in remolie of een zak met ovenreiniger is alle verf er zo af, en spuit je alles zo in een andere kleur. In ons geval vonden we groen een goede kleur:

Boor ook aan de bovenkant waar de LEDs moeten komen nu twee kleine(!!!) gaatjes, voor iedere draad een eigen gaatje. Niet proberen de twee draden in één gaatje te proppen, dan staat de LED er straks niet recht op:

Plak de lampjes (waar je de draden dus al aanvast hebt gesoldeerd!) nu vast met wat secondelijm:

Als je de voeding van de lampjes onder de modelbaan wilt maken, boor je nu een gat door de ondergrond heen……..

Stop nu door dat gaatje al de draadjes, zodat die onder de modelbaan uitkomen:

Aan de onderkant van de modelbaan soldeer je twee losse draadjes vast aan de batterijhouder zoals onderstaand is vastgelegd:

en de andere kant van die draadjes soldeer je nu vast aan de printplaat:

Als je nog een LEDje op de printplaat hebt zitten, probeer dan direct even uit of je die nu aan het knipperen krijgt. Je gebruikt daarvoor dat blauwe dopje wat je uit de houder hebt gehaald, en drukt die één keer op de printplaat waar de printsporen een doolhof lijken te vormen:

Als de lampjes nu niet aangaan heb je de draden omgedraaid, en moet je ze aan één kant weer even omwisselen.

Let op! Tijdens het solderen moet je de batterijen wel even uit de houder halen, anders kan het fout gaan als je tijdens het solderen perongeluk kortsluiting maakt met een lampje….. 

Soldeer nu de dunne draadje van de LED lampjes aan de print. Iedere keer als je één lampje hebt gesoldeerd moet je direct even proberen of die werkt. Als die niet werkt moet je de draadjes van die lamp even omdraaien op de print (dus NIET de voeding van de print, maar de draadjes van dat ene lampje)

En klaar zijn de werkende lampjes van de vrachtwagen! De draadjes van de knipperende lampjes zijn op de printplaat aangesloten, de koplampen zijn echter direct aan de batterijhouder vastgesoldeerd. (Die branden dus continu):

Nu alle lampjes werken (en niet eerder) maak je de glaasjes van de koplampen er nog even netjes in met Kristal Klear. Een druppeltje in ieder gat is voldoende:

Na een nachtje drogen zie je er niets meer van, en is je vrachtwagen met knipperlampen helemaal klaar!

Tips:

• De LEDS die worden aangestuurd door de fietslampjesprint moeten minimaal 1,5 volt kunnen hebben. Let daarop bij het bestellen. Meer mag, minder niet.
• De LEDs die je rechtstreeks op de batterijhouder aansluit moeten minimaal 3 volt aankunnen. Als je die niet kunt bestellen (sommige leds zijn alleen maar bschikbaar voor 1,9 volt) moet je een weerstand ervoor zetten. Voor een LED die werkt op 1,9 volt moet je een weerstandje van 55 Ohm gebruiken. Weet je niet wat dat is? Bestel dan een LED die 3 volt aankan.
• Brand één LED niet? Dan heb je n.a.w. de draadjes omgedraaid van dat lampje.
• Brand er geen één van de lampjes? Dan heb je de draden van de voedingsprint omgedraaid.
• Losse fietslampjes zijn goedkoop te koop bij de Action supermarkt. 2 voor 1,50 euro
• Leds gaan in principe NOOIT defect, dus je hebt er jaren plezier van.
• Als je de auto niet vast op de baan wilt laten staan kun je ook gebruik maken van horloge batterijen. Die zijn heel klein en zouden in dit voorbeeld bijvoorbeeld in de laadbak kunnen worden verstopt.

Ten slotte:

Als je de lampjes op een transformator wilt aansluiten is een simpel printje voldoende. Op circuitsonline.nl staan voldoende schema’s die makkelijk te bouwen zijn, en ook nog eens voordeling qua aanschaf. Zo kost het printje wat we zelf gebruiken nog geen 6 euro, en zijn daarmee zelfs de batterijen niet meer nodig: