Modelspoorvereniging en verzekeringen

Heb je een modelspoorgroep, vereniging of stichting? Dan is het goed om ook even na te denken over je verzekeringen. De standaard (opstal, glas) verzekeringen zijn prima en goedkoop te verzekeren via de reguliere kanalen, maar er zijn ook modelspoor-verzekeringen die lastiger zijn en (als je niet op let) meer geld kosten dan nodig is.

Welke risico’s zou je willen verzekeren?
Denk bijvoorbeeld aan een ongevallenverzekering voor vrijwilligers, inclusief ongevallen-inzittenden, een aansprakelijkheidsverzekering voor de organisatie zelf en voor de vrijwilligers van je modelspoorclub, een schadeverzekering verkeersdeelnemers (als je naar een beurs gaat, altijd handig) en denk ook aan een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering en een rechtsbijstandverzekering. Normaal gesproken zijn dat best dure verzekeringen, maar ja… als je eerlijk bent.. ben je ze eigenlijk (als je het goed wilt doen) wel nodig. Onderstaand hebben we onze eigen ervaringen neergezet waarmee je je voordeel kunt doen (of niet). In sommige gevallen is er goed nieuws: Je zou er al eens verzekerd voor kunnen zijn.

De vrijwilligersverzekering bij de gemeente
In heel veel gemeenten in Nederland heeft de gemeente voor de vrijwilligers gratis een collectieve vrijwilligersverzekering afgesloten: Daaronder vallen een verzekering voor o.a. een 1A Collectieve ongevallenverzekering, B persoonlijke eigendommen, een Aansprakelijkheidsverzekering voor je vrijwilligers, een Aansprakelijkheidsverzekering voor uw organisatie zelf, een Bestuurdersaansprakelijkheid met Schadeverzekering voor verkeersdeelnemers en een gratis Rechtsbijstandverzekering. Zoals gezegd, dit is veelal gratis en kost je modelspoor vereniging dan niets. Er zitten wel een aantal voorwaarden aan en daar gaan we zo op in. Hoe werkt het en hoe kan het in sommige gevallen gratis zijn?

Als vrijwilliger is het belangrijk om goed verzekerd te zijn. Ten slotte kan er tijdens het vrijwilligerswerk altijd iets gebeuren. Om niet het risico te lopen dat organisaties en hun vrijwilligers onvoldoende of niet verzekerd zijn, hebben heel veel gemeentes, als onderdeel van hun vrijwilligersbeleid, een collectieve vrijwilligersverzekering afgesloten. Als jouw gemeente daaraan mee doet, ben je automatisch verzekerd via de collectieve Vrijwilligerspolis. Hiermee ben je gratis en goed verzekerd. De gemeente betaalt de kosten.

De vrijwilligers die in enig organisatorisch verband onverplicht en onbetaald werkzaamheden verricht voor anderen en/of de samenleving waarbij een maatschappelijk belang (komen we zo nog op terug) wordt gediend voor bijvoorbeeld een kerk, een buurthuis of een club zijn daarmee gratis verzekerd. Een registratie hoeft niet plaats hoeft te vinden van de deelnemende organisaties en er geldt geen leeftijdsgrens.

Hoe kom je aan meer informatie?
Neem eerst contact op met je gemeente of dat ook zo geregeld is binnen jouw gemeente. Al meer dan 300 gemeenten hebben de VNG-Vrijwilligersverzekering afgesloten. Als je kijkt op de website van de gemeente kun je meestal alle informatie al vinden.

De gemeentes hebben het weer ondergebracht bij Vrijwilligerswerk Nederland (Zie: https://www.vrijwilligersnetnederland.nl/vrijwilligerspolis waar ook de Polis op staat) en die heeft het verzekerd bij Centraal Beheer. (Zie: https://www.centraalbeheer.nl/zakelijk/bedrijfsverzekeringen/vrijwilligersverzekering ) De rechtsbijstandverzekering is ondergebracht bij ARAG, maar dat is afhankelijk hoe uw gemeente dat voor jou heeft geregeld.

Maar als je een beurs of expositie organiseert, hoe ben je dan verzekerd? Daar zijn eigenlijk geen verzekeringen voor, of alleen hele dure. Daarvoor biedt Vrijwilligersnet Nederland een aanvullende incidentele Casco Objectverzekering bij evenementen. Voor meer informatie of voor het afsluiten van deze aanvullende verzekering kun je contact met hun opnemen. Die verzekering is niet gratis.

Je hoeft geen club of vereniging te zijn of op te richten
Als je gaat kijken op de pagina’s van de gemeentes zie je dat ze het duidelijk hebben over vrijwilligers die iets moeten doen voor een maatschappelijk belang. Om als vrijwilliger aangemerkt te worden hoef je niet officieel lid te zijn van een club of een vereniging. Wel is het zo, dat als je (neem bijvoorbeeld de beschrijving van de gemeente Zutphen) als vrijwilliger onbetaald werkzaamheden doet voor een club, dit direct valt onder de noemer maatschappelijk belang. En dat is belangrijk om te weten. Niet alleen scheelt je dat geld (je hoeft ook niet altijd eerst langs aan notaris om een vereniging op te richten om die dekking te krijgen), maar ook ben je (in het voorbeeld van Zutphen) gedekt als je iets vrijwillig doet voor een andere club waarmee het maatschappelijk belang voor hun al direct helder is. Maakt het allemaal een stuk eenvoudiger.

Waar is je vereniging / club gevestigd en waar ga je heen?
Onze stichting bevindt zich in gemeente X waar ook ons primaire werkgebied ligt, maar stel, we gaan incidenteel naar een gemeente die buiten gemeente X ligt en die niet onder die regeling valt. Zijn we dan nog wel gedekt onder de Polis? Ook hebben wij vrijwilligers die met ons samen werken, maar niet in gemeente X wonen, maar wel onder onze stichting vallen als ze met ons werken in vrijwilligersprojecten. Zijn die wel “gedekt” onder de Polis?

Ja: De gratis verzekering via Vrijwilligersnet Nederland biedt ook dekking wanneer de organisatie activiteiten in een andere gemeente uitvoert. Voor hen is het belangrijkste vanuit welke gemeente de organisatie gevestigd is. Hierbij is het voor hen dan ook dat vrijwilligers die in een andere gemeente woonachtig zijn ook gewoon via hun polis verzekerd. In ons geval zijn al onze vrijwilligers dan ook allemaal verzekerd, al wonen we niet allemaal in dezelfde gemeente. De vestigingsplek van (in ons geval) de stichting bepaald of de dekking geldig is. (en ook dat is schriftelijk bevestigd aan ons)

Maatschappelijk belang
Zoals je hebt kunnen lezen moeten het wel activiteiten zijn die binnen de noemer “maatschappelijk belang” vallen. Wat daar precies onder valt, zul je zelf moeten vragen bij je gemeente, we kunnen je alleen aangeven wat onze eigen ervaringen zijn wat er wel of niet onder die verzekering viel voor ons. Dat betekent ook dat we voor bepaalde activiteiten eerst contact op hebben moeten nemen met vrijwilligerswerk Nederland, om er achter te komen of het wel of niet kon.

Wat kon er bijvoorbeeld wel, viel ook onder die dekking, en is ook bevestigd door de verzekering of gemeente toen we er mee bezig waren als vrijwilligers:

  • Een modelbaan bouwen voor de bewoners op een dementie afdeling.
  • Modelspoor Exposities in een verpleeghuis
  • Modelspoor Exposities in een ziekenhuis
  • Modelspoor Exposities in een GGZ-omgeving
  • Kindertreinbaan op een buurtfeest in de biertent
  • Modelspoor Exposities in een leegstaand winkelpand, beschikbaar gesteld door gemeente en makelaar
  • Modelspoor Exposities bij een historische vereniging
  • Modelspoor Exposities bij een smalspoormuseum (historisch en cultureel belang)
  • Modelspoor Exposities bij een spoorwegmuseum (historisch en cultureel belang)
  • Deelname aan open dagen bij modelspoorverenigingen
  • Deelname aan modelspoorbeurzen bij modelspoorverenigingen
  • Modelspoor Exposities op een camping
  • Houten treinbaan bij een kinderdagverblijf waarbij er wel een vergoeding wordt gevraagd voor transport, maar geen verdere vergoeding van toepassing is.

Definieer maatschappelijk belang
Zoals je kunt zien kan er heel(!) veel, mits je de doelgroep goed aangeeft waarmee het maatschappelijk belang ook aangetoond is. De eenzaamheid onder sommige doelgroepen is enorm en als je daar een activiteit rondom kunt bouwen die de eenzaamheid vermindert, is dat al snel algemeen belang. Een hobby kan de eenzaamheid helpen af te nemen en ook daar zitten grote mogelijkheden in. Ook zie je (bijvoorbeeld) dat de activiteit ook gedekt kan zijn “als het door een club wordt georganiseerd” zoals de gemeente Zutphen dat helder aangeeft.

Als je echter een toegangsprijs gaat vragen zie dat het anders kan gaan worden. Want hoe “maatschappelijk belang” is het nog als niet iedereen van de maatschappij binnen kan komen en het enige doel geld is geworden? Maar als het dan weer door een club wordt georganiseerd wordt het weer anders.

Het is zaak om vooraf duidelijk te hebben of het “maatschappelijk belang” is of niet en samen met een partij die je wellicht heeft uitgenodigd helder te krijgen, op papier als het niet helder te maken is op een andere manier. Met die informatie kun je dan aan de slag met Vrijwilligerswerk Nederland/ je eigen gemeente. Als je die combinatie kunt leggen scheelt dat serieus geld, al helemaal als jij de hoofdorganisator bent van een activiteit. (zie: aanvullende incidentele Casco Objectverzekering bij evenementen)

Zelf hebben we nagevraagd (schriftelijk) of wij met onze activiteiten gedekt waren met deze verzekering, en hun antwoord was: “Op basis van uw omschrijving vallen uw activiteiten onder maatschappelijk belang.” Kijk, dat is helder, daar houden we van.

Risico’s voor lief nemen of verzekeren
In het geval dat het geen “maatschappelijk belang” of voor een club is, heb je de keuze:

  • Je neemt het risico (hoe groot is het),
  • Of je gaat kijken bij wie de verantwoordelijkheid eigenlijk ligt en maakt daar duidelijke afspraken over.

Stel, je wordt uitgenodigd op een commerciële modelspoorbeurs in een gymzaal en er valt een lamp van de gymzaal naar beneden op iemand die voor jouw stand staat. Jij was niet de eigenaar van de zaal en ook niet de huurder. Jij staat daar als vrijwilliger voor een club. Punt. Ja, je kunt je daarvoor verzekeren (de verzekeringsmaatschappij stuurt je graag de rekening), de vraag is alleen of dat wel zinnig is of dat het weggegooid geld is. Hetzelfde wie er verantwoordelijk is voor de auto die afbrandt op de parkeerplaats tijdens jouw evenement.

Organiseer je hetzelfde evenement zonder toegangsgeld in een ziekenhuis, dan zie je het direct veranderen en heeft niet alleen het ziekenhuis al lopende verzekeringen voor calamiteiten, maar val je ook al snel onder de verzekering van veel gemeentes.

Ook kun je ervoor kiezen om het risico te nemen als dat laag genoeg is. Wat er laag is en hoog is, kunnen wij niet voor je bepalen en zul je zelf moeten afwegen.

Welke verzekeringen moet je dan nog zelf regelen die niet gratis zijn? Onze eigen ervaringen zijn, dat je bijvoorbeeld moet denken aan de verzekering voor je clubhuis en bijvoorbeeld een glasverzekering. Daarvoor kun je de normale markt op (bijvoorbeeld Univé) die daarvoor goede polissen heeft. Die dekking wordt niet gratis gegeven door Vrijwilligerswerk Nederland.

Doe onderzoek!
Er is derhalve ook geen standaard antwoord wat wel of niet kan. Als iemand zegt: kan niet, dan klopt dat (niet), als iemand zegt dat het wel kan, dan klopt dat ook (niet). De gratis variant via de gemeente is bij heel veel van onze activiteiten prima van toepassing, juist gezien de soort activiteiten die we veelal doen. Maar wat de activiteiten van jou zijn dat weten we niet en kunnen we ook geen antwoord mee verzinnen wat wel of niet kan. Een generiek “ja” of “nee” kunnen en gaan we ook niet geven om die reden, want dat zou altijd een fout antwoord zijn. Wij kunnen je daarin alleen onze eigen ervaringen meegeven, maar voor advies moet je echt zelf contact opnemen bij je gemeente en een goede verzekeraar.

Daarom willen we je uitnodigen om zelf eerst opzoek te gaan bij de gemeente in je regio, die het duidelijk kan uitleggen wat er wel en niet kan binnen deze gratis verzekering en vertel ze duidelijk wat je activiteiten zijn en waarom jij denkt dat die onder “maatschappelijk belang” vallen. Voor meer informatie of vragen over de Vrijwilligerspolis, kun je contact opnemen via info(at)vrijwilligersnetnederland.nl of telefonisch via 088 000 71 80 en nog beter bij de gemeente waar je club zich bevindt. Die zijn je eerste aanspreekpunt.

En ja, dat kost even uitzoekwerk, maar kan meer dan de moeite waard zijn, niet alleen qua geld, maar ook qua dekking, aangezien de dekking via de gemeente heel groot kan zijn. Veel groter dan (in ons geval voor sommige activiteiten) we zelf zouden kunnen betalen en als dat er niet zou zijn geweest zouden we aan heel veel evenementen niet mee hebben kunnen doen. Dat was simpelweg niet betaalbaar geweest of te risicovol voor een kleine stichting als de onze.

Waarom geven we deze informatie aan jullie door nadat we dit hadden uitgezocht?
Naar een beurs of evenement gaan is soms best wel spannend. Nog afgezien wat je er moet doen zaten ook wij steeds met de vraag: stel dat er wat fout gaat, wie gaat dat betalen? Na onderzoek bleek dat de gemeentes dit al veel voor je hebben opgelost en dat zelfs je eigen schade verzekerd blijkt te zijn (en ze keren ook echt uit is onze ervaring). Dan ga je toch iets sneller op pad en met een meer gerust hart. Wij doen het op deze manier al jaren tot volle tevredenheid en kwamen nogal wat verwarring tegen over dit onderwerp in de afgelopen week. We hopen met onze bovenstaande deling van onze eigen ervaringen voor iedereen de drempel wat lager gemaakt te hebben om op pad te gaan met je modelbanen naar beurzen en evenementen, waardoor ook deze hobby weer meer onder het voetlicht wordt gebracht. Hetzij als club, hetzij als privépersoon.

Ook voor bovenstaande informatie, geldt dat de disclaimer van toepassing is zoals op iedere pagina op onze website.

Bronnen: