Detaillering in de modelbouw. Gaan we niet een beetje te ver?
Een poosje terug kregen we een nieuw rijtuig van ExactTRain in de vingers. In één woord: prachtig! De detaillering is echt waanzinnig mooi. En nu we het daarover hebben… vroeger was dat echt anders. Laten we eens beginnen met een rijtuig van Piko, ergens in de DDR gebouwd (dus voor 1990):
De lengteschaal klopt niet (die is 1:100 in plaats van 1:87) en dus is er behoorlijk gerommeld. En ja, de materialen waarmee het gemaakt is waren echt van die tijd, super gedetailleerd was het ook niet, maar eerlijk is eerlijk… voor die tijd en voor die prijs: niets mis mee!
Ga je wat verder kijken, dan zie je dat bijvoorbeeld de trapjes best wel grof zijn, de opdruk niet echt super strak is, en ook het plastic en hoe het uit de mal is gekomen, daar kan (helemaal met de techniek van nu), best wel wat aan verbeterd worden. Maar zoals gezegd, voor een ex DDR-product, zeker niet slecht!
Tegenwoordig is de kwaliteit echt een heel ander verhaal. Laten we nu eens kijken wat er vandaag wordt gemaakt. In dit geval een wagen van de PKP, 1e klasse, schaal H0. Wat een feestje op wielen!
Gaan we dan weer kijken naar de trapjes, dan zie je dat die een stuk fijner zijn! Veel dunner uitgevoerd, zitten zelfs klinknageltjes in, wat een verschil met de Piko voor 1990.
En dan nu… let op dit pareltje. Een NS ICR, 2de klas rijtuig met bagage (BDK) Periode IV / V van ExactTrain en de detaillering. Wow…
En kijk nu eens naar de trapjes / instaptredes… Wow! Geëtst metaal! Meer dan indrukwekkend. Niet te vergelijken met het PKP rijtuig wat we hierboven hebben besproken. Geëtste onderdelen, remslangetjes, opdruk die echt super fijn is (en klopt), tot in de kleinste details is dit bizar mooi.
Maar… kijk nog eens naar het trapje wat helemaal links zit. Dus niet de trap onder de deuren, maar een stukje verder naar links. Die is krom. Niet omdat die in het echt ook krom was, maar die is kromgebogen tijdens montage / het in de doos stoppen. Af fabriek zo geleverd.
En ja, nu kunnen we gaan klagen bij de fabrikant, maar eerlijk gezegd… kan die er iets aan doen? Alle trapjes die erop zaten waren wel krom, maar met een pincet zouden we ze ook zo weer recht kunnen maken. Simpel op te lossen.
Maar ook al buig ik ze weer recht, als ik er naar kijk (spreekwoordelijk), laat staan als ik ze beetpak om op de baan te zetten meerdere malen op een beurs, die dingen zijn zo weer krom. Of breken af. Of verdwijnen. En dat kan ook niet anders, want ik, als klant, “eis” deze waanzinnig mooie kwaliteit.
En als de kleur niet is wat ik denk dat die zou moeten zijn, als een lijntje niet 110% goed is, als de detaillering niet “over de top is”, dan gaan we klagen. Heel veel klagen… Maar waar ligt de oorzaak? Bij mij als “eiser” van een waanzinnig hoge kwaliteit, of aan de bouwer die het dan ook nog probeert te maken?
En met die kwaliteit komt ook een letterlijke prijs. € 79,95 voor dat ene rijtuig van ExactTrain. Het PKP 1e klasse rijtuig kostte alweer wat minder (€ 66,50) en is dat niet al mooi genoeg? Of neem een rijtuig van de Piko hobby serie, die kost “maar” € 35,99. Je kunt dus twee Piko Hobby rijtuigen (nieuw) kopen voor één rijtuig van ExactTrain. En ja, de verschillen zijn er, maar is dat het verschil van € 43,96 (voor één rijtuig) waard? Ligt het aan de fabrikant dat de hobby zo duur wordt, of ligt het eigenlijk aan mij… mhhhh..
Dus ja, die fabrikant gaat steeds, steeds verder, maar ten koste van wat? Detaillering is prachtig, begrijp me niet verkeerd, ik geniet er echt van. Maar is het nog wel werkbaar en eisen we niet iets wat we eigenlijk helemaal niet moeten willen? Overleeft het alleen in een vitrine of worden we er bang van om ermee te gaan rijden / spelen?
Moeten “we” dit wel willen? Soms vraag ik mij dat wel eens af…. wat “moet” ik willen? Lastig vraagstuk en het(!) antwoord zal er wel nooit zijn. Het is wel iets om soms eens over na te denken….
Geheel mee eens de detaillering gaat tegen woordig over de top. Net als de prijzen, wil.jr een stam van 10 wagons ben je al gauw een klein 800 euro kwijt. Die trein zet je niet op de baan, die neem je niet mee naar een beurs. Stel je voor dat er iemand aan komt met zijn dikke vingers. Op deze manier blijft de hobby een verzamelaars hobby te worden voor alleen de rijksten op deze aardkloot. De man met de normale portemonnee kan die dure wagons niet betalen en geloof me hij heefd meer plezier aan zijn goedkoper wagens dan de rijke aan zijn peperdure. Dr gewone man geniet van zijn wagons en het publiek geniet weer van de modelbaan van de gewone man waarop hij zijn treinen ( met een betaalbare prijs) laat rondrijden.
Stop met die dure producties en iets minder gedetailleerd en de hobby wordt weer voor iedereen betaalbaar. Dus heten fabrikanten last u niet opnaaien door de klinknageltellers die alleen maar exacte kopietjes van het origineel in hun schaal willen hebben.
Het zou mooi zijn als de qua detaillering 2 opties geven en zo dus ook 2 prijsklassen.
Nu is bij modelspoor het DIY aspect lang niet zo populair als bij het aanverwante plastic modelbouw wereldje. Anders zou je kits op de markt kunnen brengen en dan is het aan de bouwer zelf wat het niveau van detail gaat worden. Deze bestaan geloof ik wel al, maar dat is toch de wat obscuurdere tak van de modeltreinen wereld.
Maar goed, het is allemaal berust op vraag en aanbod. Zolang ze deze gedetailleerde kits blijven verkopen en omzet genereren, zullen ze ook op de markt blijven verschijnen.
De ICR rijtuigen zijn ook door bijv. piko uitgebracht met een lagere prijs (en detaillering), dus kunnen mensen kiezen tussen mooi maar duur of goedkoper met iets minder details, die keuze is aan de klant. ik heb er niets op tegen dat er duurder versies op de markt zijn. Zelf heb ik op mijn baan het meeste materieel uitgevoerd met de goedkopere modellen/merken en één rijtuig stam van een duurdere soort en uitgevoerd met binnenverlichting, dat is mijn topstuk dat rond rijd. Dat betekend niet dat ik alles gelijk met duurder materieel moet uitvoeren.
Als mensen graag meer geld willen uitgeven voor enkele modellen of voor alles is dat prima, zolang als er ook “budget” merken zijn.
En de meeste mensen hebben toch niet de luxe en plek om een stam van 10 rijtuigen te laten rijden, dat is namelijk meer dan 3 meter lang, met bijv. 4 rijtuigen kan je ook een leuke stam maken en is de prijs een stuk vriendelijker. alles draait om keuzes maken, soms is die keuze om niet direct te kopen maar te wachten tot er een nieuwere variant is en de huidige modellen 2de hands aangeboden gaan worden, geduld is tenslotte ook onderdeel van de hobby.
Als fabrikanten innoveren en de huidige grens van detaillering opzoeken is dat op lange termijn goed voor de hobby, want wat nu de top in detaillering is kan over een aantal jaar gewoon de standaard zijn geworden dat gemaakt kan worden door de “budget” merken met een lagere prijs. als er nooit grenzen zouden zijn verlegd hadden we nu nog met blikken opwind treinen gereden. Sound modellen waren in het begin tenslotte ook onbetaalbaar voor de “gewone” modelspoorder maar beginnen nu ook voor lagere prijzen aangeboden te worden (eindelijk).
Het aantal treinen en wagons dat word uitgebracht als bouwpakket is helaas wel erg laag, in het buitenland zie dat veel meer. ik zou dat ook graag meer zien in Nederland.
De fabrikanten prijzen zichzelf de markt uit. De gewone man kan dit niet meer betalen. Wie gaat er bij zulke prijzen nog met modelspoor beginnen?