Vergeet die startset!
Toen we ooit (weer) begonnen met modeltreinen rond 1992 hebben we een aantal beginners fouten gemaakt. Één daarvan is te beginnen met een startset. Ja, het is makkelijk starten (alles in één doos), maar na een poosje…. kwamen we erachter dat we het beter anders hadden kunnen doen. Een stuk beter. Waarom?
In die startset (in ons geval Fleischmann Piccolo) zaten een aantal dingen. Laten we ze eens één voor één doorlopen:
Een Fleischmann BR212. Prima lokje, loopt goed, maar uniek? Nee. Net zoals de wagentjes die erbij zitten. Ze liggen echt overal en nergens op beursen (2e-hands wagentje kost rond de 10 Euro per stuk) en ja, ze zijn leuk. Maar dat we er echt stil van worden, zo mooi en uniek? Nee, niet echt. In het begin geen probleem, maar als je wat meer modelbanen ziet, denk je wel steeds… he, die heb ik ook (al)…. en bij ons begon dat te knagen…
Verder zat er dat typische reclame wagentje bij met groot Fleischmann erop gedrukt. En nee, die vonden we niet mooi. In het echt (1:1) bestaat het ding niet eens, waarom dat fantasie ding? Die ging dus al heel snel het “opstelspoor” op. Jammer, want je hebt er wel voor betaald.
Vier auto’s. In eerste instantie nog niet eens de slechtste eerlijk gezegd. Maar echt mooi? Nee, ook niet. Als je kijkt naar de losse auto’s die je koopt van (bijvoorbeeld) Artitec, Minis of zelfs Rietze en Herpa. Wat een verschil! Zet ze eens naast elkaar en de standaard auto’s uit de startset… gaan snel naar de achtergrond… En ja, die standaard auto’s zijn relatief makkelijk te verbeteren… (klik), maar toch…
En dan de rails. Eerlijk is eerlijk, de Fleischmann profi rails zijn ons altijd erg goed bevallen, dat is het probleem niet. Wat niet goed beviel op langere termijn… de bochtwissels (vroeger of later ellende met ontsporen van locs) en dan die R1 bochten die erbij zitten. Ja, met de BR212 die erbij zit gaat het goed, maar pak de eerste de beste stomer die langer is (Br52 o.i.d.) en het ding komt de bochten niet fatsoenlijk meer door, en de bochtwissels heeft die ook enorme problemen mee. Om die later te vervangen is een rotklus, want je hele baanplan moet dan over de kop, net als je alles zo leuk hebt vastgetimmerd… ai ai ai dat was geen leuk moment.
De ontkoppelrails waren eerlijk gezegd wel aardig. Één dingetje… ombouwen naar elektrisch kan niet, binnen één jaar wilden we het toch elektrisch hebben… en gingen de handmatige ontkoppelrails in een bak…..
En wat heb je dan eigenlijk over van die startset als je eerlijk kijkt? Niet schrikken:
Een goede trafo voor een simpele baan, een overweg, een hulpstuk om je trein op de rails te zetten, 1 lokje en 2 wagentjes…. en de rest was binnen een jaar vervangen of “nah, toch niet echt leuk genoeg, hop, in de achtergrond van de baan ermee….”
En dan gaan we aan het rekenen… wat kost dat als ik het los op een beurs had gekocht?
BR212: 45 Euro
2 wagentjes: 20 Euro
7 rechte stukken rails: 8,75 Euro
Overweg: 10 Euro
Aansluitrail: 3 Euro
Transformator: 20 Euro
Opzetstukje: 1 Euro
Totaal: 107,75 Euro.
Is de bovenstaande startset dan relatief niet veel te duur? Naar ons gevoel: ja. De startset kostte nieuw een veelvoud van dat bedrag. Maar het wordt nog erger……
Want, nu komt het… de meest simpele Fleischmann startset, zonder die wissels, zonder overweg, zonder auto’s, met maar twee wagonnetjes… kost inmiddels 279,90 Euro. Met dezelfde R1 bochten…… Wat?!
Laten we dat eens gaan terugrekenen. En dan heb je een uitdaging, want de meeste spullen die erin zitten zijn niet eens nieuw los te koop… en dat zegt iets… Dus ook hier, wat kost het dan als je dat op een beurs haalt? (Daar ligt het nieuw, uit een startset gehaald)
BR80 Fleischmann, analoog: 65 Euro.
Kolenbakjes, 2 stuks: 25 Euro
Transformatortje: 20 Euro
Rails: R1 bochten… kun je dus weer niets mee… 0 Euro.
Totaal: 110 Euro…
Verschil: 279,90 – 110 = 169 Euro… en naar ons idee dus 169 Euro teveel…
Waar de startsetjes in eerste instantie goedkoop leken, kom je met een beetje moeite en een bezoek aan een goede modelspoorwinkel of modelspoorbeurs letterlijk honderden euro’s goedkoper uit. Maar… we zijn er nog niet. Want waar waren we ook alweer begonnen? Hebben we met deze set dan ook echt iets leuks en unieks waar je echt blij van wordt voor de komende jaren? Naar ons idee: nee. In tegendeel… je hebt nog steeds iets standaards, uit de doos. Spannend? Nee.
Verder zijn de lokjes in veel van die startsetjes vaak (niet altijd) uitgekleed. D.w.z. veel details zijn niet aangebracht die bij een losse locomotief en wagentjes wel zijn aangebracht. Valt niet op… totdat je er een los gekochte locomotief naast zet van hetzelfde merk…. Ook “leuk”… ze zijn veelal NIET digitaal voorbereid….
Dus onze tip: vergeet die startsets. Ga naar een goede modelspoorwinkel of beurs en laat je goed voorlichten. Ze hebben daar veelal ook nieuwe trafo’s en digitale centrales liggen (die ze uit een startset hebben gehaald) en koop er zelf DE locomotief bij waar je echt warm van wordt. Die mooie stomer, die dieselloc met geluid, die wagentjes die je hebt gezien op je vakantie, klopt, die ene! Waar je een mooie foto van hebt gemaakt, van dat ene land waar je graag nog een keer heen wilt, droom! Droom en stel zelf wat samen. Dan heb je echt iets unieks, iets waar je echt jaren plezier van hebt en wat je nooit meer verkoopt.
En dan de laatste tip: kijk eens wat verder dan de standaard merken als Fleischmann, Märklin, Minitrix, Piko en Roco. Ja, ze maken absoluut leuk spul, maar er is zoveel meer.
Heris, Robo, Acme, Heljan, Sachsenmodelle, Tomix, Kato, Athearn, Brawa, Hobbytrain, LS Models, Arnold, Electrotren, Hornby, Jouef, Lima, Rivarossi, HAG, Fulgurex, Liliput, Artitec en ga maar door. Letterlijk tientallen andere merken met treinen uit andere landen, andere modellen, en heel eerlijk… er zitten echt pareltjes tussen waar de 4 a 5 standaard merken… nog heel veel van kunnen leren.
Qua rails is het net zo. Peco, Atlas, Kato, Tomix, er is echt meer dan je denkt. Allemaal met hun eigen smaak, hun eigen voor- en nadelen. De moeite waard om even goed naar te kijken, want eenmaal gekozen voor een merk rails… en je zit er echt aan vast….
Oftewel: vergeet die startset. Ga eens dromen. Welk land zou jij willen namaken (en dat hoeft niet Duitsland of nederland te zijn, echt niet), welk jaar zou je na willen bouwen, droom! En ga dan, heel gericht, eens op zoek naar wat je echt zoekt. Zoek zonder compromis te maken je eerste eigen startset bij elkaar. En ja, dat kost een klein beetje inspanning, iets meer verbeelding… maar dan heb je er echt jaren plezier van en blijft de hobby jaren langer leuker.
Ben je dan goedkoper uit? Ja en nee. Ja, als je het zoals bovenstaand uitrekent. Dan ben je absoluut goedkoper uit. Ja, als je die ene droom locomotief nieuw koopt en de rest 2e-hands, dan kost het n.a.w. hetzelfde als een startset. Als je die ene droom locomotief en alle wagens echt nieuw koopt, ben je wel duurder uit, maar dan heb je wel je echte droomset. En die…. verkoop je n.a.w nooit meer. Dat is jou set. Die niemand je ooit meer afpakt en waar je vrienden echt bij staan te kijken hoe mooi dat is… iets om trots op te zijn.
Voorbeeld:
- 1x Piko NS Dieselloc 2400: 200 Euro. Nieuw. Digitaal voorbereidt en echt iets leuks.
- 2x Fleischmann 842003 NS Ketelwagen “Pieter Bon”: 60 Euro. Dat zijn echte Hollandse wagentjes en kunnen ook achter die 2400.
2e hands of gekocht uit een startset:
- 1x transformator uit een startset getrokken: 20 Euro. (onzinnig om zon ding nieuw te kopen, de nieuwprijzen zijn bizar)
- Rails voor een rondje inclusief een aansluit rail: 60 Euro (en dan heb je meer rails dan een startset).
Totaal: 340 Euro.
En ja, dat is 60 Euro meer dan die startset. Maar wat een enorm verschil. Een loc die al digitaal is voorbereid, van een betere kwaliteit, met alle details erop en eraan, met twee echte Hollandse wagentjes erachter met meer rails dan de startset. Ja, het kostte wat moeite om alles bij elkaar te zoeken, maar dan heb je echt iets. Koop je alles bij één goede(!) winkel die ook nog eens creatief is, dan moet het goedkoper kunnen trouwens.
Als laatste: toch die startset kopen? Koop hem 2e-hands, op een beurs. Er liggen er honderden. (al dan niet in losse onderdelen) Voor een fractie van de prijs.. want ze worden relatief snel weer gedumpt…
